Czy wiesz że zmysł równowagi jest najważniejszym ze zmysłów?
Jest to podstawowy system sensoryczny, z którego impulsy łączą się z informacjami z innych zmysłów i to jego prawidłowe funkcjonowanie ma wpływ na pracę całego systemu nerwowego. Przez receptory ucha wewnętrznego dostarczane nam są informacje o pozycji i ruchach głowy. Połączenie wrażeń płynących z ruchu liniowego i rotacyjnego jest bardzo dokładne i dzięki temu wiemy gdzie się znajdujemy, jak i w jakim kierunku się przemieszczamy. System przedsionkowy we współpracy z systemem proprioceptywnym wpływa na świadomość pozycji i ruchów ciała w przestrzeni.
Ten system naszego układu nerwowego jest wyjątkowo wrażliwy na zmiany naszej pozycji i ma duży wpływ na funkcjonowanie mózgu.
Zaburzenia zmysłu równowagi
Istnieją dwa rodzaje zaburzeń równoważnych:
- podwyższona wrażliwość na ruch,
- obniżona wrażliwość na bodźce ruchowe.
Podwyższona wrażliwość na ruch
Nadwrażliwość na bodźce równoważne objawia się niechęcią dzieci do zabaw ruchowych.
Takim dzieciom należy dać czas i nie zmuszać ich do zabaw tego typu, warto uaktywniać te dzieci w inny sposób (podczas gier ruchowych niech liczą punkty, na placu zabaw niech bawią się w piaskownicy, warto doceniać każde ich osiągnięcia i nie narażać na wyśmianie przez rówieśników).
Obniżona wrażliwość na bodźce ruchowe
Dzieci, u których wrażliwość na bodźce ruchowe jest obniżona, są ciągle w ruchu, kręcą się, przeskakują z nogi na nogę, nie mogą usiedzieć w jednym miejscu, uwielbiają place zabaw i zabawy ruchowe. Takie dzieci warto uaktywniać, niech maja dodatkowe zadania, dzięki którym będą mogły być w ruchu.
Dzieci nadaktywne zazwyczaj „przeszkadzają” i szybciej trafiają na terapią SI, tymczasem niechęć do ruchu powinna zwrócić uwagę i zainteresować najbliższe otoczenie dziecka. Dziecko rozwija się przez ruch, a skoro go unika, jest to oznaką jakichś problemów, którym trzeba się przyjrzeć. Unikające ruchu dziecko potrzebuje profesjonalnej pomocy podobnie, jak dziecko poszukujące nadmiernie wrażeń związanych z ruchem, czyli nadpobudliwe ruchowo.
Najważniejsze jest to, by jak najwcześniej zauważyć, zdiagnozować i zacząć eliminować zaburzenia zmysłu równowagi. Dotyczy to w równym stopniu unikania ruchu, jak i nadpobudliwości ruchowej.
Autorka: Anna Dobosz, terapeuta dziecięcy i rodzinny