Integracja sensoryczna jest to proces zachodzący w naszym mózgu, który polega na organizowaniu infor-macji, które płyną z naszego ciała i otoczenia, w celu wykorzystania ich w codziennym funkcjonowaniu. Przetwarzanie tych bodźców trwa nieprzerwanie już od życia płodowego aż do śmierci. Jest to proces dynamiczny i cykliczny. Informacje te docierają do nas za pomocą zmysłów.*
Mamy siedem zmysłów: dotyk, wzrok, słuch, układ przedsionkowy (ucho wewnętrzne czyli błędnik, zmysł równowagi), propriocepcja (zmysł czucia głębokiego) oraz smak i węch. Jednymi z ważniejszych w rozwoju dziecka, bazowymi zmysłami, są dotyk, układ przedsionkowy i proprioceptywny. Prawidłowo stymulowane we wczesnym dzieciństwie, wpływają na rozwój dziecka w okresie przedszkolnym i szkolnym.
Objawy dysfunkcji integracji sensorycznej mogą być rozpoznawane u dzieci w normie intelektualnej, z trudnościami w uczeniu się, z niepełnosprawnością intelektualną, ruchową, autyzmem, nadpobudliwością psychoruchową, mózgowym porażeniem, Zespołem Downa i innymi zaburzeniami rozwojowymi. Ich nasilenie jest różne, od lekkiego do znacznego.
Dysfunkcje integracji sensorycznej można podzielić na: zaburzenia modulacji, zaburzenia różnicowania i zaburzenia ruchowe o podłożu sensorycznym.**
| Zmysł | Kiedy zaczyna się rozwijać | Do kiedy powinien być w pełni ukształtowany |
|---|---|---|
| Dotyk | 8 tc (usta, nos, policzek, czoło)
12 tc dłoń 28 tc opuszki palców |
Przy porodzie już całe ciało odczuwa dotyk oprócz czubka i boków głowy, potem zmysł doskonali się do wieku szkolnego |
| Przedsionek (równowaga) | 7-8 tc (błędnik w uchu wewnętrznym) | Do 4-5 miesiąca ciąży, potem doskonali się przez całe dzieciństwo |
| Propriocepcja | Rozwija się wraz z dotykiem | Przy porodzie już w pełni ukształtowany, doskonali się do wieku szkolnego |
| Słuch | Ok 20 tc pierwsze połączenia nerwowe i dziecko zaczyna słyszeć niskie tony | Do 5 tc rozwija się umiejętność odróżniania wysokości dźwięków, przy porodzie już w pełni ukształtowany |
| Wzrok | Od 16 tc reakcja dziecka na światło
24-26 tc otwarte oczy i ruchy gałek ocznych |
Noworodek widzi jedynie czarno-biało, do odległości 30cm
2 mc – dziecko zaczyna widzieć czerwień ok 4-5 mc zaczyna widzieć barwy i na dalsze odległości |
| Smak | Ok 7 tc pierwsze kubki smakowe
Ok 21 tc dziecko odczuwa już smak wód płodowych |
Kształtuje się do 21 tc
Zdolność do rozpoznawania wszystkich smaków przyjdzie po paru miesiącach od urodzenia |
| Węch | Ok 8tc zaczynają się tworzyć komórki nabłonka
28 tc dziecko odczuwa już zapachy z otoczenia mamy |
Przy porodzie już w pełni ukształtowany |
Na diagnozę SI kierowane są dzieci do 10 roku życia, jeśli wskazują na to informacje z kwestionariusza ogólnorozwojowego, sensomotorycznego.
Po pierwszym spotkaniu na Sali SI terapeuta określa nieprawidłowości dostrzeżone przez godzinę obserwacji dziecka. Te informacje zostają przesłane na konto dziecka w programie w postaci raportu z badań. Jeśli terapeuta dostrzeże zaburzenia, zaproponuje 6 tygodni pracy terapeutycznej z dzieckiem. W tym czasie przeprowadzi wnikliwą diagnozę, którą może otrzymać rodzic dla placówki do której uczęszcza dziecko.
Zalecenia do pracy z dzieckiem w domu, rodzic otrzymuje po każdym spotkaniu terapeutycznym.
Terapeuta przeprowadzający diagnozę obejmuje opieką dziecko w programie Dobry Start od Poczęcia i określa plan dalszych spotkań wprowadzając zalecenia dla dziecka w domu.